Filtr paliwa jest jednym z najbardziej zaniedbywanych elementów eksploatacyjnych w samochodzie. Tymczasem jakość paliwa oraz infrastruktura na wielu stacjach benzynowych pozostawiają wiele do życzenia. Jak rozpoznać zużycie filtra paliwa? Jak często należy go wymieniać i czym grozi jazda z zanieczyszczonym filtrem paliwa?

Jak działa filtr paliwa?

Zadanie filtra paliwa jest nieco łatwiejsze niż filtra powietrza. Nowoczesne stacje paliw dokładają wszelkich starań, by dostarczyć jak najczystsze jakościowo paliwo, spełniające określone normy Unii Europejskiej. Nie oznacza to jednak, że jest ono w całości pozbawione zanieczyszczeń. We wlewanym do baku paliwie mogą znajdować się m.in. cząstki metali, drobinki rdzy, piasek, osady organiczne, iły, szlam czy inne drobinki szkodliwe dla silnika. Niektóre z nich mogą być niezauważalne gołym okiem. Filtry paliwa stosowane w silnikach benzynowych muszą wychwycić zanieczyszczenia większe niż 10 μm, a w przypadku silników wysokoprężnych dokładność jest jeszcze większa – 3 μm. Produkty PURRO spełniają wszystkie te restrykcyjne normy.

Zasada działania filtra paliwa jest bardzo prosta. Filtr ten ma najczęściej formę niewielkiej, hermetycznie zamkniętej puszki, w której znajduje się harmonijkowy wkład wykonany z syntetycznej lub celulozowej włókniny. Do króćców filtra podłączane są dwa wężyki układu paliwowego. Obudowy filtra mogą być wykonane z tworzywa (np. przezroczystego) lub metalu. W samochodach z silniami diesla przeważają te drugie. O dostarczenie paliwa ze zbiornika do układu wtryskowego dba pompa paliwa.

Każdy filtr ma określony kierunek przepływu benzyny lub oleju napędowego, dlatego należy zwrócić na to uwagę podczas montażu przewodów. Modele wykorzystywane w silnikach z zapłonem samoczynnym mają dodatkowo odstojnik na wodę wytrącającą się z oleju napędowego. W niektórych z nich można ją zlać dzięki zaworowi z uszczelką. Stosowane są także inne systemy, m.in. magnesy wyłapujące cząstki metaliczne, zawory zwrotne zapobiegające cofaniu się paliwa, podgrzewacze filtra paliwa czy czujniki zawartości wody w paliwie. PURRO oferuje wszystkie rodzaje filtrów, a mechanicy w ofercie producenta bez problemu znajdą model pasujący do konkretnego rodzaju silnika.

Po co stosuje się filtr paliwa?

Jeszcze do niedawna można było spotkać samochody osobowe bez filtra paliwa. Jego rolę przejmował gaźnik, w którym wbudowana była wkładka filtrująca. Nie miała ona wprawdzie zbyt dużej skuteczności, ale nie było to konieczne, bowiem zasilanie gaźnikowe charakteryzowało się dość dobrą tolerancją na niską jakość paliwa. Ewentualne zanieczyszczenia nie wpływały mocno na jakość pracy jednostki, a do czystości spalin czy precyzji dawkowania paliwa nie przykładano dużej uwagi. Po ewentualnym zatkaniu gaźnika wystarczyło go oczyścić.

Wszystko zmieniło się wraz z popularyzacją nowoczesnych silników benzynowych i wysokoprężnych. Precyzyjne układy wtryskowe silników diesla oraz jednostek z bezpośrednim wtryskiem benzyny wymagają niezwykle dokładnego dawkowania paliwa. Wszelkie odchyły od normy wyraźnie wpływają na kulturę pracy silnika, jego moc czy czystość spalin. W drastycznych przypadkach może dość do uszkodzenia układu wtryskowego, co z kolei wiąże się z wysokimi kosztami napraw.

Czym grozi jazda ze zużytym filtrem paliwa?

Zużyty filtr paliwa przez długi czas może nie dawać oznak nieprawidłowego działania. Silnik pracuje wówczas poprawnie lub zmiana jego działania jest dla kierowcy niedostrzegalna. Problem pojawia się dopiero wtedy, gdy zanieczyszczeń zbierze się dużo lub gdy do układu paliwowego dostanie się większa cząsteczka brudu.

Jeśli zanieczyszczenie przedostanie się do pompy wysokociśnieniowej lub do wtryskiwaczy, może je uszkodzić. Awarii mogą ulec także tłoki, zawory oraz inne elementy silnika, na których osiądą pozostałości po spalonych nieczystościach. Na jakość paliwa bardzo czułe są silniki wyposażone w zawór recyrkulacji spalin, filtr DPF czy sondę lambda. Zły skład spalin powoduje nawarstwianie się osadu jeszcze bardziej pogarszającego działanie silnika. Warto też dodać, że uszkodzony filtr paliwa nie jest w stanie oczyścić paliwa z cząsteczek wody, co prowadzi z kolei do korozji podzespołów silnika.

Gdzie znajduje się filtr paliwa?

Aby dostać się do filtra paliwa w większości samochodów należy otworzyć maskę. Znajduje się on w komorze silnikowej, tuż przy grodzi silnika lub obok kielicha kolumny MacPhersona. Zazwyczaj przytwierdzony jest w pozycji pionowej i prowadzą do niego dwa przewody paliwa. Dzięki temu para wodna zbierająca się w filtrze może spływać do odstojnika. W samochodach benzynowych filtr paliwa można znaleźć także pod podłogą. Jest on wpięty bezpośrednio w przewody paliwowe. To model przepływowy ułożony poziomo, przez co nie jest on wyposażany w zbiorniczek na ściekającą wodę. Warto pamiętać, że w nowoczesnych autach mogą znajdować się dodatkowe filtry paliwa. Często stosowany jest filtr wstępny wykonany z gęstej, metalowej siatki, który znajduje w zbiorniku. Oprócz tego dodatkowym filtrem może być najprostszy filtr przepływowy, wychwytujący największe frakcje.

Jak często wymieniać filtr paliwa?

Różnice w zaleceniach producentów samochodów odnośnie wymiany filtra paliwa są bardzo duże. Niektórzy rekomendują wymianę już przy około 30 tysiącach kilometrów, a inni wskazują znacznie dłuższy interwał, nawet do 120 tysięcy kilometrów. Z tak długich okresów pomiędzy wymianami znane są zwłaszcza marki japońskie. Jak często więc wymieniać filtr paliwa? Rozsądnym przebiegiem jest około 50-70 tysięcy kilometrów. Dobrej jakości filtr paliwa, a więc każdy produkowany przez PURRO, powinien bez problemu wytrzymać taki dystans. Biorąc pod uwagę, że koszty wymiany filtra paliwa jest relatywnie niewielki, przyspieszenie terminu wymiany nie odbije się zbyt mocno na kieszeni użytkownika pojazdu.

Kiedy wymieniać filtr paliwa? Najlepiej zrobić to przed sezonem jesienno-zimowym. Niska temperatura jest szczególnie szkodliwa dla oleju napędowego, w którym powstają ciężkie frakcje zapychające filtr. Na mrozie wytrąca się z oleju parafina i przybiera postać płatków lub kryształków, które dostają się do filtra paliwa. Dodatkowo pod wpływem niskich temperatur paliwo mętnieje i tworzy na dnie zbiornika osad przypominający rozgotowaną kaszkę. Z tego względu z zimowych paliw usuwa się część węglowodorów parafinowych oraz dodaje składniki obniżające temperaturę blokowania zimnego filtra (CFPP).

Oznaki zużytego filtra paliwa

Jedną z pierwszych oznak zużytego filtra paliwa jest trudność z odpaleniem silnika. Dotyczy to zwłaszcza silników wysokoprężnych, których uruchomienie zimą może sprawić nie lada kłopot. W wielu przypadkach pojawia się również czarny dym wydobywający się z rury wydechowej, sugerujący nieprawidłowy skład mieszanki paliwowo-powietrznej. Znacznie niebezpieczniejsze są jednak objawy związane z nieprawidłowym działaniem silnika. Zapchany filtr paliwowy może pogorszyć reakcję na dodanie gazu, obniżyć moc silnika oraz spowodować nierówną pracę jednostki napędowej. Szarpanie silnika zauważalne jest podczas dużego obciążenia, np. w czasie podjazdu pod górę lub podczas manewru wyprzedzania. W niektórych sytuacjach silnik może gasnąć na jałowych obrotach, np. podczas dojazdu do skrzyżowania, co grozi utratą wspomagania hamulców i kierownicy. Inne objawem, który powinien skłonić do skontrolowania stanu filtra paliwa, jest woń palonego oleju silnikowego. Wówczas nie warto ryzykować i najlepiej jak najszybciej umówić się na wizytę w serwisie. Jeśli mechanik rekomendował będzie wymianę filtra paliwowego, warto wziąć pod uwagę najlepsze jakościowo produkty oferowane przez PURRO.

Jak dbać o filtr paliwa?

Co robić, by filtr paliwa służył długo i bezproblemowo? Przede wszystkim pamiętać o tankowaniu paliwa dobrej jakości. Największą pewność zapewniają duże sieci stacji paliw. Nie dość, że dysponują zazwyczaj najlepszą infrastrukturą, to mają również najszybszy obrót paliwa, dzięki czemu jest ono zawsze świeże i wzbogacone o odpowiednie substancje. Jest to ważne zwłaszcza zimą, gdy do paliw dodaje się dodatki zapobiegające wytrącaniu się parafiny oraz wody. Tankując z zaufanego źródła masz także pewność, że paliwo posiada odpowiednią liczbę oktanową, zapobiegającą spalaniu stukowemu.

Innym sposobem na przedłużenie żywotności filtra jest jazda z wysokim stanem paliwa. Ciągła jazda na rezerwie grozi zaciągnięciem przez pompę paliwa nieczystości osiadających na dnie zbiornika. Dodatkowo niski stan paliwa sprzyja korozji zbiornika oraz osadzaniu się na jego ściankach pary wodnej. Dobrym pomysłem jest więc tankowanie oleju napędowego lub benzyny w momencie, gdy bak wypełniony jest jeszcze paliwem w połowie.